آفتکشی
پرورش بییشتر گیاهان معمولا خیلی ساده به نظر میرسد ولی قسمت سخت ماجرا معمولا از آنجایی شروع میشود که متوجه میشوید در بهرهبرداری از آنها تنها نیستید. خیلی فرقی نمیکند که یک بوته کاشته باشید یا سبزی، گل یا درخت؛ کنهها، حشرات، شپشکها، شتهها، کرمها و حتی گاهی پرندگانی مثل گنجشکها یا کبوتر و کفتر رقبای سر سخت شما در بهرهبرداری از گیاهان هستند که معمولا به سادگی هم دست بردار نیستند.
اگر بخواهید که در فرایند نگهداری از گیاهان آنها زحمات چند ماهه شما را به باد ندهند، و ناامیدتان نکنند، باید آنها را آفتها را بشناسید و راههای کنترل و مقابله آنها را به کار بگیرید. این بخش برای این منظور نوشته شده است.
تصویر یک بوته خیار آفتزده:
این آفتها (چیزهای سفید ریزی که در تصویر میبینید) دور برگهای گیاه تار میتنند
و از برگها تغذیه میکنند.
این باعث میشود برگها خشک شده و بعد از مدتی گیاه از بین برود.
روشهای کنترل
معمولا چند روز که از کاشت گیاه میگذرد آفتها سر و کلهشان پیدا میشود برای همین ترجیحا باید از همان ابتدا و قبل از پیدا شدنشان باید بعضی از روشهای کنترل آفت را به کار ببنید. در این بخش سعی میکنیم روشهای رایج مقابله با آفتها را به ترتیب میزان تاثیر و خشونت به کار رفته در برابر آفتها و ارگانیک بودن مرور میکنیم. ترجیحا از روشهای ارگانیک استفاده کنید که هم سادهترند، هم به محیط زیست آسیب نمیزنند و هم خطرات کمتری دارند. مخصوصا اگر در خانه بچه کوچک دارید در مورد استفاده از روشهای شیمیایی خیلی احتیاط کنید چون بچهها در برابر مواد شیمیایی بسیار آسیب پذیر هستند. این موضوع در مورد حیوانات خانگی هم صادق است.
شتستشوی برگها
بعضی از آفتها از زیر و روی برگها به عنوان محل زندگی و تولید مثل استفاده میکنند! برای همین تمیز بودن برگها برای جلوگیری از رشد و تخمگذاری آفتها بسیار مهم است. به شکل عمومی بهترست حداقل هفتهای یکبار با اسپری رو و زیر برگها را آبپاشی کنید.
TODO: شستشوی برگها در گرما
استفاده از سیر و اسپری سیر
ظاهرا علاوه بر بعضی از آدمها بعضی از از آفتها مثل هم از بوی تند سیر فراری هستند. بنابراین استفاده از سیر به عنوان یک روش تجربی کنترل آفتها به کار گرفته میشود. میتوانید در کنار چیزهایی که میکارید یک حبه سیر را خاک کنید. این کار باعث فراری دادن بعضی از آفتهای خاک هم میشود. اگر این کار را بکنید سیر هم جوانه میزند و رشد میکند که پس از مدتی که رشد کرد میتوانید آن را از خاک خارج کنید و به جای دیگری منتقل کنید.
علاوه بر گذاشتن سیر در خاک گاهی اسپری سیر هم برای کنترل آفتهای گیاه و شتسشوی آن مورد استفاده قرار میگیرد. روش تهیه اسپری سیر به این شکل است که روی شش هفت حبه سیر حدودا کمی لیتر آب جوش میریزید و یک شب صبر میکنید. این مقدار سیر میتواند با حدود سه لیتر آب مخلوط شود و اسپری حدود یکهفته را تامین کند. میتوانید حبههای سیر را در آب له هم بکنید. محلول حاصل را در اسپری بریزید و بر رو و زیر برگها و سطح خاک اسپری کنید. این کار را میتواند هفتهای یکبار انجام شود. در اسپری سیر گاهی مواد دیگری هم مانند فلفل و یا چند قطره مایع ظرفشویی اضافه میکنند که من آنها را تست نکردهام. در اضافه کردن صابون ظرفشویی کمی دقت کنید چون معمولا مواد شوینده تجزیه ناپذیر است و در صورت وارد شدن به خاک یا گیاه ممکن است اثرات جانبی بدی برای سلامت و محیط زیست داشته باشند.
غرقآب کردن
در صورتی که در باغچه یا گلدان خود تعداد زیادی کرم مشاهده میکنید میتوانید از غرق آب کردن برای کشتن کرمها استفاده کنید. البته کرمها به طور کلی موجودات مفیدی برای خاک هستند و با جابهجایی خاک به شکل طبیعی خاک را زهکشی میکنند ولی از برگها و گاهی ریشه گیاهان تغذیه میکنند.
اگر باغچه دارید هفتهای یکبار باغچه میتوانید باغچه غرقآب کنید. غرقآب کردن به این شکل است که آنقدر آب میدهید که نفوذ آب به داخل خاک سخت شود و مقداری آب روی سطح خاک را بگیرد. برای گلدانها، گلدان را در یک تشت قرار بدهید و تشت را تا بیشتر از نصف عمق گلدان آب کنید و پای گلدان هم آب بریزید. این کار باعث میشود که کرمها نتوانند نفس بکشند و روی سطح آب میآیند
غرقآب کردن بعضی دیگر از آفتها را هم از بین میبرد ولی روش خوبی برای از میان بردن کرمهاست. البته در مورد گیاهانی کمآب که آب زیادی دوست ندارند باید کمی احتیاط کنید چون غرقآب کردن آنها ممکن است به سلامتشان آسیب برساند.
کارت جذب حشرات
معمولا این کارتها در دو رنگ آبی و زرد تولید میشوند که هر کدام از این رنگها برای انواع خاصی از آفت جذاب است. از رنگ آبی برای به تله انداختن تریپسها و حشرات خاکزی پرواز کننده که مثل پشههای سیاه استفاده میکنند. رنگ زرد برای مگسها، شتههای بالدار، سفیدبالکها، مگس مینوز استفاده میشود.
این کارتها به نسبت استفاده از سموم شیمیایی ارگانیکتر و ارزان تر هستند؛ اگر چسب آنها با کیفیت باشد میتواند حتی چندین بار شسته شود و یکبار مصرف نیست و از هر کارت میتوان ۶ تا ۱۲ ماه استفاده کرد ولی تمام آفت را ریشه کن نمیکنند و تنها تعداد آنها را کمتر میکنند هر چند تا حد خوبی میتوانند موثر باشند. ضمنا این کارتها برای همه انواع آفتها کاربردی نیستند و فقط انواع خاصی که گفته شد را جذب میکنند.